4 Temmuz 2017 Salı

Metin Özbaskıcı / Ringe Meydan Okuyan Çingene: Rukeli Johann Trollman


"Mahkûmlar ringde dövüşen Rukeli’yi tanıdılar. Nazi askerlerine inat onlar da tezahürata başladılar. Naziler zaferden emin görünüyordu. Güçlü Alman boksörü Kapo Emil Cornelius, Rukeli’yi ezerek yenecek ve Alman üstünlüğünü gösterecekti. Emil Cornelius nefretle  Rukeli’nin üzerine saldırdı. Rukeli güçsüz ayaklarının üzerinde dans ediyordu. Nefret dolu saldırılarını savuşturduktan sonra rakibini sıkıştırarak onu yere serdi. Askerler şaşkındı. Mahkûmların sevinç çığlıkları göğe yükseliyordu".




Rukeli Johann Trollmann 27 Aralık 1907'de bir Sinti ailesinin oğlu olarak Almanya, Hannover yakınlarındaki Wilhelm Gifhorn'da doğdu. Hannover'in eski kesiminde sekiz kardeşiyle büyüdü. "Ruk", Romanes dilinde ağaç anlamına gelmektedir. Atletik bedeninin iyi yetişmiş bir ağacı hatırlatması nedeniyle herkes ona "Rukeli" derdi.

Boks yeteneği oldukça erken keşfedildi. İlk dövüşünde sekiz yaşındaydı. Güney Almanya Şampiyonasını kazandı ve 1922'de Hannover'de kurulan Boks Kulübü BC Heros Eintracht'ın sporcuları arasına girdi. Genç Rukeli Trollmann, Bölge Şampiyonasını dört kere kazandı. Kuzey Almanya Şampiyonasını kazandı ve Alman Amatör Şampiyonasına katıldı.

Nazi döneminden evvel Almanya’da boks sporu popüler bir eğlence keyfi idi. Rukeli Trollmann, çok hızlı bacakları ile orta sıklette son derece yetenekli bir boksördü ve zamanının ilerisinde, kendine özgü bir tarzı vardı. Onun boksunu seyreden insanlar büyük bir keyif alırdı. Rakiplerine karşı kendini siperler, parmak uçları üzerinde ringde sürekli hareket halinde olurdu. Rakibinin adeta başı dönerdi. Sonra seri ve güçlü yumruklarla rakibinin üzerine giderdi.
            
1928'de Boks Birliği, Amsterdam'daki Olimpiyat Oyunları için Alman takımı aday listesinden yıldız sporcu Rukeli’nin adını uydurma bahanelerle çıkardı. Rukeli’nin yerine Rukeli’ye karşı iki defa kaybetmiş rakibini olimpiyat oyunlarına gönderdiler.  Rukeli Alman milli takımından dışlandığı için profesyonel bir boksör olmaya karar verdi. Hannover'deki BC Sparta Linden'e geçti.  Ernst Zirzow menajeri oldu. Rukeli Trollmann kısa sürede çok başarılı oldu ve profesyonel boks alanında büyük bir ün kazandı. Alman Willy Bolze ile olan ilk maçını kazandı. Sanki boks endüstrisi Rukeli gibi birini bekliyordu.  Basın ve spor camiası ona “Gipsy” (Çingene) takma adını verdi. Asıl ismi unutulmuştu. Rukeli yıldızların dövüştüğü arenanın gözdesiydi.   

1930'da Almanya'nın dört bir yanındaki müsabakalara katıldı. 1932'den itibaren orta ve hafif sıkletteki en iyi boksörlerle dövüştü. Yendiği boksörler arasında  ABD'li Baisley, Hollandalı Boer, Arjantinli Russo da bulunuyordu.  Alman boksör Witter’i skor farkıyla yendi. 
            
NSDAP iktidara geldiğinde Rukeli Trollmann'ın hayatı değişti. Alman boks kulüpleri yeniden örgütlendi ve “aryanlaştırıldı”. Aryan olmayan sporcular dışlanmaya başladı.

Alman şampiyonu ve Rukeli'nin kilosundaki en iyi boksörlerden biri olan Erich Seelig de dışlanan sporcular arasında yer alıyordu. Bir müsabaka öncesi ölümle tehdit edildi. Bir Yahudi olarak artık hayatı tehlikedeydi. Fransa'ya kaçmayı uygun gördü.

Rukeli Trollmann Almanya'da kalmaya karar verdi.  Ne var ki dönemin Alman Devleti Rukeli’yi bir sorun olarak görüyordu. Spordaki üstünlüğü Alman milliyetçiliği için bir sıkıntı kaynağı olmuştu. Bir Çingeneydi ve Alman Boks sporundan uzaklaştırılmayacak kadar başarılı ve popülerdi.

9 Haziran 1933'de Alman Adolf Witt'le yaptığı maçtaki ezici üstünlüğü üstün aryan ırkının üstünlüğüne ilişkin Nazilerin yaratmaya çalıştığı imajı zedelemişti. Alman Boks Federasyon Başkanı Radamm da seyirciler arasında yer alıyordu. Rukeli'nin kavgayı kazanacağı açıkça görülürken hakemlere maçın durdurulması ve maçın iptal edilmesi emrini verdi. Hakemler maçı durdurdu. Ancak izleyiciler maçın iptaline izin vermediler. Kararı protesto ederek Rukeli ’ye tezahüratlarda bulundular. Maç tamamlandı ve Rukeli galip ilan edildi. Rukeli aldığı galibiyet ile bir süper star haline geldi. Bu büyük başarı hayatının dönüm noktası oldu. 

Ne yazık ki Almanya boks şampiyonu Çingene Rukeli’nin sevinci çok kısa sürdü. Dövüşten sekiz gün sonra, Alman Boks birliğinden bir mektup aldı. Mektupta Almanya şampiyonluğunun iptal edildiğini bildiriliyordu. Karara sebep olarak müsabakadaki her iki boksörün de performansının yetersiz olmasu gösteriliyordu.  

Rukeli Trollmann büyük kalabalıklar tarafından sevilen bir isimdi. Naziler Almanya'nın imajını zedelediğine inandıkları ve bir tehlike olarak gördükleri Rukeli den kurtulmak istediler. Kariyerini sonlandırmak için 21 Temmuz 1933 günü onu ünlü ve zorlu bir boksör olan Gustav Eder'e karşı maça  çıkmaya zorladılar. Yenilmesi için tehdit ettiler. Rukeli soldun bir yüzle salona geldi. Yenilmesi isteniyordu. Aksi halde boks lisansının iptal edilmesi ve ailesine zara gelmesi tehdidi ile karşı karşıyaydı. Müsabakada ayak hareketlerini yapmadı, dans etmedi. Sadece ayakta kalarak rakibin hücumlarına direndi. Savunma yapıyordu. Rakibi güçlüydü ve acımasızca saldırıyordu. Rukeli yıkılmadı. Bir Çingene delikanlısı gibi dimdik ayakta durdu. Beşinci turda hükmen yenildi.  Bu kariyerinin sonu oldu

Rukeli sonraki yıllarda gösteri maçları yaparak Hannover ve Berlin'de yaşamını sürdürdü. Berlin'de tanıştığı Alman kızı Olga Frieda Bilda ile Haziran 1935'te evlendi. Aynı yıl doğan kızı ile birlikte Berlin'de yaşıyorlardı. 

15 Eylül 1935'te Nuremberg Yasaları kararnamesinden sonra Sinti ve Romanlara baskı ve zulüm çok artmıştı. Ailesini bu koşullarda daha fazla güvende tutamazdı. Onları korumak için eşi Olga Bilda’dan Eylül 1937 de anlaşmalı olarak boşandı. Hayatlarından endişe ettiği eşi Olga ve kızı ile tüm bağlantılarını kopardı ve ilk fırsatta ülkeyi terk edip İngiltere’ye yerleşmelerini sağladı. 

Rukeli aynı yıl, sadece Çingene olduğu için tutuklanarak Ahlem'deki bir çalışma kampına, Hannover'e gönderildi ve orada birkaç ay kaldı. Serbest bırakıldıktan sonra Teutoburg Ormanı'nda saklanmaya başladı.

1939'da savaş sırasında Alman silahlı kuvvetlerine katılmak üzere Wehrmacht’a çağrıldı. Alman ordusu içinde Polonya, Belçika ve Fransa'da bulundu. 1941 ilkbaharında yaralanarak Doğu Cephesine alındı. 

1942'de  ırkçı politikalar nedeniyle Sinti ve Romanları silahlı kuvvetlerden dışlama kararı alındı. Rukeli Trollmann Haziran 1942'de tüm Çingeneler gibi tutuklandı ve Hannover'de Hardenberg Str'de bulunan Çingene toplama Merkezi'ne getirildi. Ekim 1942'de Hamburg yakınlarındaki Neuengamme'deki çalışma kampında zorla çalıştırılmaya başlandı.

Kampta bulunan eski bir boks hakemi olan Albert Lütkemeyer Rukeli'yi tanımıştı. Lütkemeyer Rukeli’yi  Alman boksör Nazi subayı Kapo Emil Cornelius ile dövüştürmeyi ve ağır bir yenilgi almasını sağlayarak Rukeli’nin şöhretini sıfırlamayı planladı. Alman egosunu tatmin etmek için kamp ortasında kurulacak ringde herkesin seyredeceği bir maç organize etti. 

Emil Cornelius özel ekibiyle en uygun şartlarda idman yaparak  maça hazırlanıyordu. Rukeli ise kampta aç bırakılıyor ve en ağır işlerde gece yarılarına kadar çalıştırılarak bitkin düşürülüyordu. İdman yapmasına izin verilmiyordu. Rukeli her geçen gün eriyor ve güçsüzleşiyordu.  Yüzü sararmış benzi solmuştu.

Her şeye rağmen bu müsabaka onun için bir kaçış sansı olabilirdi. Maça gidiş ve dönüşlerinde veya maç esnasında ortaya çıkabilecek bir kargaşada kaçma sansı bulabilirdi.  Kamptaki tutukluların yardımıyla ölen bir mahkûmun kimliğini ele geçirdi. İlk fırsatta kaçacaktı.

Müsabaka günü daha yorgun düşmesi için Wittenberg kampına yürüyerek getirildi.  Kampa çok sayıda Alman seyirci getirilmişti. Ring’e çıktıklarında Alman seyirciler büyük bir tezahürata başlamışlardı zaferden emindiler. Mahkûmlarsa Rukeli’nin hezimetini seyretmeleri için getirilmişlerdi.  Mahkûmlar ringde dövüşen Rukeli’yi tanıdılar. Nazi askerlerine inat onlar da tezahürata başladılar. Naziler zaferden emin görünüyordu. Güçlü Alman boksörü Kapo Emil Cornelius, Rukeli’yi ezerek yenecek ve Alman üstünlüğünü gösterecekti. Emil Cornelius nefretle  Rukeli’nin üzerine saldırdı. Rukeli güçsüz ayaklarının üzerinde dans ediyordu. Nefret dolu saldırılarını savuşturduktan sonra Rukeli rakibini sıkıştırarak onu yere serdi. Askerlerin şaşkındı. Mahkûmların sevinç çığlıkları göğe yükseliyordu. Rukeli kampa döndüğünde bir kahraman gibi karşılandı. 

Kamp yöneticileri için Rukeli artık bir riskti.  Çok geçmeden sırtından vurularak öldürüldü. Ölümü kaçma teşebbüsü esnasında yaşanan bir kaza olarak rapor edildi.  Cesedi, kamptaki diğer cesetleriyle birlikte Wittenberg mezarlığında gömüldü. Ancak kamptan sağ kurtulan Robert Landsberger'in tanıklığı sayesinde Rukeli’nin ölümüyle ilgili gerçekler ortaya çıkabildi.

2003 yılında Alman Profesyonel Boks Birliği geriye dönük olarak Rukeli Trollmann'a Alman Şampiyonu unvanını kazandırdı.  Rukeli Trollmann'ın onurunun iadesinde, Nina Gladitz, Yanko Weiss-Reinhardt, Eva Rolle ve Mike Cloth’un uzun ve zor mücadelesi takdire şayandır. Bunun arkasında büyük bir kamuoyu baskısı olduğunu belirtmek gerekir.

Ağustos 2004'te Hannover'de bir sokağa Johann-Trollmann-Weg adı verilmiştir.

Rukeli’nin hazin hikâyesi, kitap, sinema ve tiyatro projeleri ile tanıtılmaya başlamışsa da, Çingene boksörün yakın tarihin trajik bir karakteri olarak hak ettiği değeri bulamadığı açıktır.

Not: Yukarıdaki metinde yer alan bilgiler Metin Özbaskıcı tarafından, açık kaynaklardan ve yazarın Almanya seyahati sırasında aldığı notlardan derlenmiştir.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder